واکاوی نقش شاخص‌های توسعۀ پایدار شهری در ساماندهی نواحی دچار افت شهری (مطالعۀ موردی: محلۀ عالی‌قاپوی اردبیل)

نویسندگان

  • بهرام ایمانی استادیار گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری و روستایی دانشگاه محقق اردبیلی
  • مسعود حیدروند کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت
چکیده مقاله:

این مقاله با قرارداشتن در دستة سیاست‌پژوهی، به‌دنبال شناخت و تبیین مفاهیم و ارکان پایداری شهری و ردیابی آن‌ها در چارچوب احیای نواحی دچار افت شهری است. با گذشت بیش از دو دهه از طرح انگاشت توسعة پایدار در مجامع جهانی، متون حاضر به سه رکن مردم-اقدامات در ارتباط با کیفیت زندگی، سیاره-عوامل زیست‌محیطی مانند انرژی و آلودگی‌ها و سود-ارزیابی کسب‌وکار و عملکرد اقتصادی اشاره دارند. نواحی دچار افت شهری، عرصه‌هایی از شهر هستند که در مواجهه با سه رکن یادشده با مشکل روبه‌رو شده و به عبارت دیگر ارزش‌افزودة خود را بنا به ناتوانی در پیوستن به سیر پایداری محبوس نگه داشته‌اند و به مدیریت تغییرات گسترده یا به بیانی دیگر بازآفرینی نیاز دارند. شهر اردبیل با پیشینة تاریخی کهن و داشتن ارزش‌های مذهبی، فرهنگی، محیطی و گردشگری از جمله شهرهایی است که نمی‌توان بی‌اعتنا از کنار فرسودگی یا افت شهری بخش‌های مرکزی و میانی که حدود 536 هکتار وسعت دارد و مهجورماندن فضاها و مجموعه‌های ارزشمند آن گذشت. در پژوهش توصیفی-تحلیلی حاضر با طرح پرسشنامه‌ای، شاخص‌های توسعة پایدار شهری شناسایی و میزان تطبیق طرح بهسازی و بازسازی بافت‌های فرسودة اطراف بقعة شیخ صفی‌الدین اردبیل بررسی شد. در ادامه با تحلیل پرسشنامه و شاخص‌ها با استفاده از نرم‌افزارهای Excel و Expertchoice مهم‌ترین راهکارهای دستیابی به توسعة پایدار در بافت فرسوده محلة شیخ صفی (عالی‌قاپو) از جمله برنامه‌ریزی‌ها مشارکتی، عدالت اجتماعی و آموزش به ساکنان برای ارتقای سطح اجتماعی و نظایر آن ارائه شد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

ظرفیت سنجی توسعۀ محله ای در فرایند توسعۀ پایدار شهری مطالعۀ موردی: محلۀ کلکت هچی یا راستهک وچۀ شهر تبریز

امروزه توجه به ظرفی تهای توسع های درون مناطق شهری را به عنوان سیاست نوین و عمل یای در حوزۀ برنامه ریزی شهری پذیرفته اند. این توجه به ویژه با گسترش مفهوم توسعۀ پایدار شهری که درآن بهره گیری موثر و پایدار از ظرفی تهای توسعه ای رهاشده درون مناطق شهری )به صورت بافتهای ناکارامد و موسوم به فرسوده(را توصیه میکند، اهمیت مضاعف پیدا کرده است. مقالۀ حاضر به طرح الگویی برای شناسایی ظرفی تهای توسعۀ محله ای ...

متن کامل

الزامات توسعۀ پایدار و ارزیابی توسعۀ پایدار محله‌ای (مطالعۀ موردی: محلۀ اکباتان منطقۀ 5 شهر تهران)

توسعه مفهومی است که اغلب به فرایند حرکت جامعه از نقطه‌ای به نقطة دیگر اطلاق می‌شود که جنبه‌های مختلفی از جمله رشد اقتصادی، تغییر ساختاری، صنعتی‌شدن، خودشکوفایی و اعتمادبه‌نفس فرهنگی، مذهبی و ملی و فردی را دربر می‌گیرد. توسعة پایدار مفهوم جدیدی از رشد اقتصادی است؛ رشدی که عدالت و امکانات زندگی را برای تمام مردم جهان- و نه تعداد اندکی- برگزیده است. دو عامل توجه به نقش و اهمیت حکومت محلی و همچنین ...

متن کامل

ادغام مهاجران افغانستانی در نواحی شهری ایران: مطالعۀ موردی محلۀ هرندی در تهران

تعداد کثیری از اتباع افغانستان، طی چند دهۀ اخیر، به سبب ناآرامی‌های سیاسی و متعاقباً وضعیت جنگی و دشواری‌های اقتصادی در کشور متبوعشان، در نواحی گوناگون ایران (با توجه به همسایگی و مشترکات زبانی، تاریخی، فرهنگی و مذهبی) اسکان یافته­اند. نقاط شهری و به‌ویژه پایتخت کشور در پیوند با اسکان و ادغام این مهاجران در ایران حائز اهمیت هستند. این مقاله به وضع مهاجران افغانستانی در زمینه­‌های اسکان، اقتصادی،...

متن کامل

بررسی نقش برنامه‌ریزی محله‌مبنا در تحقق توسعۀ پایدار محله‌ای (مطالعۀ موردی: محلۀ حسینیۀ زنجان)

طی دهه‌های اخیر رشد شتابان شهرنشینی و پیامدهای آن موجب شده است که خردترین واحد برنامه‌ریزی فضایی یعنی محله، در مرکز توجه مدیران و برنامه‌ریزان شهری قرار گیرد. در ایران، طی دهه‌های گذشته، مقیاس محله حلقۀ مغفول در نظام رسمی‌ برنامه‌ریزی فضایی بوده است. شهر زنجان به‌عنوان یکی از شهرهای قدیمی ایران، از دهۀ 1340 شمسی، شاهد رشد شتابان شهرنشینی بوده است و این مسئله، با رکود کیفیت محیطی محلات شهری آن ه...

متن کامل

برنامه‌ریزی توسعۀ راهبردی بافت‌های فرسودۀ شهری مطالعۀ موردی: محلۀ مجاهدین(حنا) شهر یزد

فرسودگی بافت‌های شهری، امروزه به ‌عنوان عاملی برای جلوگیری از تحقق روش‌های مدرن مدیریت شهری در شهرسازی به حساب می‌آید. شهر یزد دارای 2600 هکتار بافت فرسوده می‌باشد. شناسایی وضعیت کالبدی و عملکردی این بافت­ها به منظور برنامه­ریزی، مدیریت، حفظ و نگهداری  آن­ها از اقدامات اولیه و مهمی است که باید صورت پذیرد. برای برنامه­ریزی محلۀ مجاهدین در این تحقیق، شاخص­های عمده چون ویژگی­های بناها، ویژگی­های ا...

متن کامل

بررسی و تحلیل شاخص‌های استراتژی توسعۀ شهری (CDS) در توسعۀ گردشگری شهری (مطالعۀ موردی: شهر چابکسر)

در گردشگری شهری ارتباط بین سازمان‌های مؤثّر، فرآیند برنامه‌ریزی، توسعة زیرساخت‌ها، تأمین منابع مالی، نظارت و جهت‌دهی به اقدامات، شناسایی ظرفیّت‌ها، تغییر رویکردها و فرهنگ‌سازی، کشف مزیّت‌های جدید از مسائل اصلی مدیریت شهری محسوب می‌شود. شهر چابکسر نیز به عنوان یکی از شهرهای مبدأ گردشگری، نیازمند نگاه راهبردی برای تدوین مدیریت یکپارچة گردشگری شهری است. اجرای طرح‌های سنّتی و فقدان رویکرد یکپارچه موجب ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 6  شماره 4

صفحات  717- 733

تاریخ انتشار 2018-12-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023